Türkiye gençlik mücadelesinin en hareketli döneminde üniversite öğrencisiydi. Deniz Gezmişler’le birlikte, hep mücadelenin içinde yer aldı.
Sonraki süreçte İstanbul Barosu’nda meclis başkanvekilliği ve TBB delegeliği de yapan, 68 gençlik hareketi önderlerinden Avukat Nizar Özkaya ile unutulmaz 68 dönemini konuştuk. Biz sorduk o yanıtladı.
68 Arşivi: Devrimci mücadele ile nasıl tanıştınız?
Nizar Özkaya: “28 Nisan 1960’ta İstanbul ve Ankara’da o günkü iktidara karşı eylemler vardı. Ben de lisede okurken eylem yapmak istedim. O tarihte devrimci eylemlere sempatim başlamıştır.”
68 Arşivi: Deniz Gezmiş ile nasıl tanıştınız? Eminönü’nde Deniz Gezmiş ile siz yürürken 2 yabancı kız arasında geçen bir olay var. Ondan bahseder misiniz?
Nizar Özkaya: “Deniz ile üniversitede okurken Türkiye Milli Talebe Federasyonu’nda tanıştım. Deniz, Selimiye semtinden araba vapuruyla Eminönü’ne gelmişti. Ben de Beşiktaş’tan Eminönü’ne otobüsle gelmiştim, Sirkeci’de karşılaştık. Oradan yürüyerek kapalı çarşıdan geçip üniversiteye doğru yürümeye başladık. Kapalı çarşıda yabancı 2 kızı görünce, ikimizde İngilizce bildiğimiz için onlarla konuşmaya karar verdik ve onlara İngilizce bilip bilmediklerini sorduk. Kızlar evet deyince bizde konuşmaya başladık. Deniz, çok iyi İngilizce konuşuyordu. Onlara Mao’dan bahsedince ben Deniz’e kızdım. “Şimdi sırası mı?” dedim. Nitekim dediğim çıktı, kızlar bizden kaçmaya başladılar. Niyetimiz onları üniversite bahçesine götürmekti.”
68 Arşivi: Vietnam Kasabı Komer’i, İstanbul Atatürk Havalimanı’na protesto yapmaya gidiyorsunuz. Orada Deniz ile aranızda ilginç bir diyalog geçiyor galiba…
Nizar Özkaya: “Komer’in Ankara ODTÜ bahçesinde arabası yakılmıştı. Daha sonra Komer”in uçakla İstanbul’a geleceğini öğrendik. Robert Komer’in öteki adı Vietnam kasabı. Deniz yanıma geldi ve bana Yeşilköy Havalimanı’na gideceğiz dedi. İtiraz etmedim, peki gidelim dedim. Daha sonra üniversite bahçesindeki tanıdığımız devrimci arkadaşlara aynı şekilde gelmeleri için teklifte bulunduk. Oradan hep birlikte 10-15 kişi minübüs durağına gittik. Aramızda topladığımız parayı şöföre verip havalimanına gittik. Havalimanında minibüsten inince Deniz’e seslendim, “Araba beklesin mi?” dedim. Deniz, “Yok minibüs gitsin, nasıl olsa polis arabasıyla döneceğiz” dedi. Komer”in uçağının gelmesini bekledik. Nitekim uçak inince hep beraber uçağa koşmaya başladık. Hepimizi polisler yakaladı. Benim elimde Türk Solu Dergisi’nin muhabir kartı vardı. Polislere onu gösterince beni bıraktılar.”
68 Arşivi: Üniversite işgalinin gerekçesi neydi?
Nizar Özkaya: “Üniversitenin işgalinin tek nedeni; öğrencilerin demokratik haklarını almak, haksız ve eşit olmayan sözlü imtihanlarını dile getirmek ve şubat imtihan hakkını almaktı. Deniz’le anlaşarak orta bahçede toplanan öğrencilere, üniversitenin idaresine el koyacağımızı ben söyledim.
Öğrencilerle beraber rektörlüğe yürümeye başladık, sonra da rektörlüğe el koyduk. Üniversitenin kapılarını kapattık. Daha sonra üniversite bahçesinde öğrencilere bildirildi yayınladık.
1 nolu bildiri “Öğrenciler üniversite lokantasından bedava yemek yiyeceklerdir”.
2 nolu bildiri “Sözlüler kaldırılmıştır”.
3 nolu bildiri “3 dersten iyi alma şartı kaldırılmıştır”.
4 nolu bildiri “Şubat ayında öğrenciler imtihana girecektir”. Bu haklarımızın hepsini aldık. İşgal 1 ay sürmüş ve başarılı olmuştur. İşgal komitesi bu işgali yürütmüştür. Komitede 15 kişiydik.”
68 Arşivi: 68’in unutulmaması gereken 5 eylemi nedir?
Nizar Özkaya: “1- Amerikan 6.filosundan inen askerleri denize dökmek.
2- Kanlı pazar olayı
3- 15-16 Haziran İşçi Yürüyüşü
4- Taylan Özgür’ün herkesin önünde polis tarafından öldürülmesi.
5- Deniz Gezmiş’in tutuklanması ve daha sonra idamı.”
Coniler Denize Atıldı… 
68 Arşivi: Türk Solu Dergisi nasıl ve neden kuruldu?
Nizar Özkaya: “Türk Solu dergisi, İstanbul’da Bora Gözen, Doğu Perinçek ve şu an hatırlayamadığım birkaç kişi tarafından kuruldu. Kurulduğu yerde Devrimci Öğrenci Birliği adı altında, solcu öğrenciler örgüt kurdu. Bu dergide İlhan Selçuk, Mihri Belli, İlhami Soysal, Bora Gözen, Doğu Perinçek ve ben de yazı yazıyorduk.”
68 Arşivi olarak Nizar Özkaya’ya teşekkür ediyoruz. Esenlikler diliyoruz.
25 Şubat 2021 İstanbul
